Leysen Marie, ons grootmoeder, getrouwd met Paul Steens |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kijk eens wat een
schoon prentje, zegt tante Paula, omrand door de Belgische kleuren, met een fris meisje,
mooi
opgedirkt, Marie Leysen, ons grootmoeder. Zij is afkomstig van Vorselaar, in het
hart van de Antwerpse Kempen. De foto is van 1872 terwijl Marie Leysen
geboren is op 11/06/1852, zie inschrijving in het
bevolkingsregister van Vorselaar, zij is dus 20 jaar op de foto en werkte toen als
'dienster', meid in de volkstaal, in Brussel. Hoe komt zo 'n jong meisje van de Kempen in Brussel terecht? Zoals in de Vlaanders waren er in de 2de helft van de 19de eeuw (dus na 1850) vele Belgen die de armoede en honger ontvluchtten, ondermeer de mislukte aardappeloogst van 1945. Vraag maar aan Berten, de man van Paula Hertogen, die is van Ruddervoorde en heeft (groot)nonkels die naar Amerika uitgeweken zijn zoals vele anderen, ondermeer met de Red Star Line. Ook onze nonkel Guillaume Heinig en z'n zusje zijn als kinderen naar Amerika gegaan, zie daarvoor het verhaal van Heinig. Een goed aantal mensen zijn toen evenwel ook naar Brussel verhuisd, waaronder Marie Leysen. Het moest niet altijd van armoede zijn, het kon ook dat men het avontuur zocht, of weg wou uit de beslotenheid van een klein dorp, of van de familie. We zijn de bevolkingsevolutie van Vorselaar eens nagegaan en daar is goed te zien dat in de 2de helft van de 19de eeuw (1850 tot 1885) er een bevolkingsvlucht geweest is. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Marie Leysen was niet de eerste de beste. Ze was het eerste kindje van Jozef
(Josefus) Leysen en Colette (Coletha) Bisschops. Dat zijn dus onze overgrootouders, de ouders
van ons grootmoeder Marie Leysen. En voor Jan en Kris Hertogen is het
gewoon de overgrootmoeder, dat is toch nog maar een paar generaties
geleden. Maar de vorige 11 generaties kan je nagaan op de genealogische (onderzoek naar de voorouders) site van de Nederlandse meneer Paul Van Gestel die ook een Leysen bij z'n voorouders had en die tot in de 14de, 15de eeuw is kunnen teruggaan voor zijn en ook ons voorgeslacht, zie genealogie Josephus Leysen. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jozef Leysen, dekker van strodaken en
ook |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jozef Leysen, de vader van Marie Leysen dus, had als beroep
strodaken leggen en onderhouden, stroodekker zo staat op het
inschrijvingsbewijs bij de gemeente van
Marie. Daar was
indertijd wat durf voor nodig om in de hoogte te werken. En hij was ook
varkensslachter die varkens keelde en in stukken sneed. Er moesten ook
altijd drie stukken opzij gelegd worden, zegt Tante Paula, nl 1 voor de pastoor, 1 voor
burgemeester en 1 voor de onderwijzer. En die laatste kreeg van Jozef Leysen
altijd het schoonste stuk. Maar wel zien dat m'n kinderen goed
leren rekenen, lezen en schrijven, zei hij erbij. En dat konden ze, ging
Tante Paula verder.
Ons grootmoeder kon goed lezen en schrijven en
wij moesten zelf tot ons 16de naar school, in het Frans, want thuis spraken
we Nederlands, maar zo zouden we onze twee talen goed kennen. Maar door zo
te handelen werd Brussel decennium na decennium verder verfranst
natuurlijk. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
De Proosthoeve in Vorselaar
zoals ze er nu bij ligt. Hier heeft |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Na de dood van haar moeder, Colette Leysen is Marie Leysen in feite opgevoed op de "Presterhoeve" in Vorselaar, zoals tante Paula vertelde. Dat was de Proosthoeve, maar in het Vorselaars werd ze de Presterhoeve genoemd. In de 17de eeuw was het kasteel van Vorselaar eigendom van Jan Proost, toen hij in de adellijke stand werd verheven werd dat Jan de Proost. En de Proosthoeve, nu nog altijd gelegen langs een zandweg grenzend aan het domein van het kasteel, is daar waarschijnlijk naar vernoemd. In de 19de eeuw was het een belangrijke boerderij, gelegen naast het Proosthof, een fruitboer waar in de 2de wereldoorlog de mensen nog aanschoven om de gestoken en gevallen appels in korven op te halen. Je kan er nog altijd langsgaan en het staat met naam op de kaart van google aangegeven, de Proosthoeve. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Baron De Borrekens bij z'n
bezoek aan het fruitbedrijf de Proosthoeve |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
De grootvader van Marie Leysen was dus boer op de Proosthoeve, Franciscus Bisschops, die getrouwd was met Maria Van Eijen, een succesvolle boer met een winning die er nu nog staat. Na Bisschops is de boerderij verkocht aan Pluym en z'n dochter die nu 90 jaar is, woont er nog altijd. Haar nichtje was juist bij haar op bezoek toen deze foto's in 2013 getrokken zijn. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
De grote schuur met de Proosthoeve op de achtergrond - Foto 2013 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Maar Jozef Leysen, de vader van Marie Leysen, die in de feite haar jeugd heeft doorgebracht op de Proosthoeve, kwam haar wel nog regelmatig halen om op z'n 11 andere kinderen te passen die hij met z'n tweede vrouw, Maria Florentina Driesen gehad heeft. Werd hij misschien daarom ook de dekker genoemd, een soort Houtekiet van Vorselaar? In de familie zijn er dus verschillende voorouders die van wanten wisten. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Aan de achterkant van de
schuur is de oorspronkelijke |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Misschien daarom ook dat
Marie Leysen op haar 11 jaar is gaan 'dienen' bij de dokter van het dorp,
om onafhankelijker te staan van haar vader en de familiezorg voor haar
jongere halfbroers en -zussen die van haar verwacht werd. Van bij haar
werk bij de dokter stamt ook het verhaal dat Marie Leysen zich uitdoste in het
crinoline kleed en de botjes van de
doktersvrouw toen deze niet thuis waren maar die wel Marie verrasten toen
ze voor de spiegel paradeerde. Twee weken later kreeg ons grootmoeder een
crinoline kleedje en botjes cadeau van de doktersfamilie. Daar is ze, om meer te verdienen
misschien, op een gegeven moment weggehaald door een notabele uit Herentals,
en de Vorselaarse dokter en z'n vrouw konden daar niet om lachen voegt Bobonne van Hasselt
er aan toe. Moesten ze terugdenken aan het crinolinecadeau? Op genealogie Josephus Leysen is dus de familiestructuur te zien van Josephus Leysen, teruggaand tot 1761 voor Joannes Baptista Leysen, de grootvader van Josephus Leysen en nog 4 generaties verder. Van Josephus Leysen en z'n eerste huwelijk waaruit Marie geboren werd is er nog een uittreksel uit de huwelijksakten van Poederlee te vinden waar dat zwart op wit in staat. Daarna zijn ze verhuisd naar Vorselaar. Maar Vorselaar, Herentals en de Kempen waren te klein voor Marie Leysen, ze vertrok naar Brussel om er haar brood te ver-dienen en daar kreeg ze kennis met Paul Steens. Verder naar Steens en Steens/Leysen. En bij Heinig/Steens wordt uitgebreid verslag gedaan van de banden van Paula en van Hortense Heinig met de familie in Vorselaar. Hieronder het schema waar verder wordt op ingegaan op Heinig/Steens |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jozef Leysen kreeg bij z'n 2de vrouw nog minstens 6 kinderen |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
4 kinderen van de stiefmoeder van Caroline Leysen trouwden |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
De kinderen Piron/Leysen |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||